CD1: 01. Sic Mundus Creatus Est 02. Seven Kingdoms 03. Mask of Madness 04. Whisper 05. New Kind of People 06. Perfect System 07. Poor Man's Dream 08. Philosopher
CD2: 01. Conflict 02. Course for Annihilation 03. Locked In Dreams 04. Letter of a Dead Man 05. Depth of Existence 06. Hide Your Dreams 07. No Epitaphs 08. Harmoniously Resonant
Można powiedzieć, że w krajowych mediach zaczyna już pojawiać się coraz więcej informacji na tematu najnowszego wydawnictwa progresywno-metalowego Subterfuge. Kapeli, która powstała w 2015 roku za sprawą gitarzysty Tyberiusza Słodkiewicza. Muzyka Subterfuge od samego początku była nieszablonowa, czego dowodem było ich eklektyczne podejście do łączenia gatunków metalu oraz wykorzystanie partii saksofonu (co w muzyce metalowej jest nadal rzadkością), za które był odpowiedzialny były saksofonista Blue Caffe, Piotr Grąbkowski. Kolejnym, także rzadko wykorzystywanym w muzyce metalowej instrumentem są skrzypce, a już bardziej powszechnym jest keyboard.
W obecnym składzie grupę tworzą Kinga Lis (wokal i skrzypce), Mateusz Drzewicz (wokal) znany także jako frontman Divine Weep, Hellhaim oraz Witold Nowak (gitara), jak i wspomniany wcześniej Tyberiusz Słodkiewicz (gitara). A ponadto jako nowi członkowie pojawili się Karolina Kozar (klawisze, flet), Krzysztof Marchwacki (bas) oraz Łukasz Dziubiński (perkusja). Album "Philosopher" jest ostatnią częścią trylogii, który został poprzedzony wydawnictwami "Projections from the Past" (w 2018 r.) oraz "Prometheus" (2019 r.). Tradycyjnie Tyberiusz Słodkiewicz był autorem tekstów i prawie całej muzyki. I także na najnowszym albumie standardem okazało się to, że "Philosopher" został wydany jako dwupłytowy materiał. A zatem jak zawsze Subterfuge proponuje słuchaczowi naprawdę sporą dawkę muzyki i nie tylko pod względem ilościowym, ale również jakościowym. Bogactwo aranżacji tutaj jest bardzo imponujące, chociaż rzekłbym, że jest na granicy przepychu.
Utwory komponowane są odważnie i z rozmachem, co od początku jest charakterystyczne dla grania Subterfuge. W muzyce przeplata się wiele motywów. Każdy utwór posiada mnogość tematów, począwszy od metalowych, bardzo energicznych i mocnych zagrywek, nawet wręcz ekstremalnie-metalowych. Chociażby w utworze "Seven Kingdoms" niektóre tematy posiadają typowo thrash a nawet death-metalowe struktury. Pewien motyw z "Depth Of Existence" brzmi wręcz black-metalowo. A w innym miejscu, w tym samym utworze muzyka rozbrzmiewa bardziej w stylu melodic death metalu. Z kolei utwór "New Kind Of People" zawiera motyw rodem z AC/DC, który poprzedza southern rockowe intro. W pewnym momencie myślałem, że to jakiś błąd na płycie i zostało nagrane coś obcego. Jednak nie, zespół Subterfuge potrafi być zaskakujący. A zatem wyobraźcie sobie ten utwór po całkowitym rozwinięciu – połączenie stylu AC/DC z organami Hammonda i melodyjny hard rockowy refren. Gros tematów muzycznych jakie wplata w swoją muzykę Subterfuge nie kończy się na tym. Również heavy czy power-metalowe momenty nie są obce dla muzyków. I oczywiście to są tylko przykłady zastosowania metalowej różnorodności.
Jak wcześniej wspomniałem, Subterfuge wplata do swoich kompozycji elementy muzyki spoza granic metalowego grania. Pomiędzy metalowymi frazami wyłaniają się te bardziej rockowe, a raczej progresywno rockowe elementy. Czyli rozbudowane technicznie gitarowe tematy, solówki oraz czyste gitarowe pasaże, niejako kontrastujące z tą metalową drapieżnością. Jednak na jeszcze większe urozmaicenie aranżacji wpłynęło zastosowanie klawiszy, skrzypiec i fletu. Instrumenty te pogłębiają nastrojowość, jak i poszerzają muzyczną przestrzeń. W pewnych frazach współbrzmią z metalowym instrumentarium, a w innych sytuacjach tworzą samodzielne motywy wewnątrz utworu lub całe kompozycje. Przykładem może być tytułowy utwór "Philosopher", w którym pojawił się wyraźny akcent muzyki flamenco. Podobny akcent powróci na krótko w utworze "No Epitaphs". Kolejny przykład to środkowy fragment mocno metalowego utworu "Course For Annihilation", który pozwala odetchnąć i ukazuje klimatyczne rockowe gitarowe solo ze smyczkowymi partiami i klawiszami w tle. Do nich dołącza się spokojna melodia fletu, co przywołało wspomnienie utworu "Solitude" Black Sabbath. Z kolei "Locked in Dreams" zawiera fortepianowy motyw o wyraźnych cechach muzyki klasycznej, który z powodzeniem mógłby być wykorzystany jako soundtrack chociażby do dramatu. A to nie jedyny moment na albumie, który mógłby być dobrym tłem do filmu.
Wokalnie nie mogłoby być inaczej. Subterfuge w tej kwestii również ma wiele do ukazania. Oczywiście głos Mateusza Drzewicza ma bardzo szerokie możliwości. Jego czysty lub ochrypły śpiew oraz krzyki, growle, screamy czy mroczne melorecytacje są naprzemiennie eksponowane, co idealnie podkreśla dynamikę i nastrojowość danej frazy. W kompozycjach Subterfuge usłyszymy jego barwy głosu nie znane z jego twórczości w innych kapelach. Także Kinga Lis ma duży potencjał. Potrafi zadziornie lub delikatnie śpiewać, a nawet akcentująco wrzasnąć, więc obydwoje uzupełniają się doskonale, chwilami nawet symultanicznie tworząc wokalny duet. Jednak wspomniałem wcześniej, że muzyka Subterfuge jest na granicy aranżacyjnego przepychu co sprawia, że ich kompozycje nie są dla każdego odbiorcy. Multum przeplatających się tematów (nawet w jednym utworze) może sprawić, że niektórzy słuchacze poczują się przytłoczeni ogromem tej muzyki. Raczej bym powiedział, że Subterfuge jest dla koneserów sztuki muzycznej. Dla osób otwartych na rożne (wyrafinowane) gatunki muzyczne.
Dystrybucją albumu zajęła się wytwórnia Metal Mind Productions. A za produkcję materiału odpowiedzialny był gitarzysta grupy, Witold Nowak, w którego studiu (Bourbon Ranch Studio) nagrano całą muzykę, dokonano miksu i masteringu. Recenzję albumu "Philosopher" zakończę słowami Witolda Nowaka: "W efekcie powstał najlepszy album w naszym dorobku", z czym nie sposób się nie zgodzić.
